Tokyo Olimpiyatları’nda filenin sultanlarının başarısı, millet olarak göğsümüzü kabarttı. Voleybol takımımız Tokyo Olimpiyatları’nda çeyrek finale kalarak tarih yazarken, takım kaptanı Eda Erdem’in iki yıl önce çekilen bir fotoğrafı bu günlerde sosyal medyada gündem oldu. Kaptan Eda Erdem’in ‘işte bu’ dercesine yaptığı anlık hareketin fotoğrafı Voleybol Federasyonu’nun genç fotoğrafçısı Mert Bülent Uçma’ya ait. Bu muhteşem kareyi ve Mert’in fotoğraf yolculuğunu konuştuk.
USTA ÇIRAK İLİŞKİSİYLE BAŞLADIM
“Mesleğe lise yıllarında usta çırak ilişkisiyle başladım. Lise yıllarında internet sayfalarına küçük küçük haberler yapıyor, amatör de olsa fotoğraflar çekiyordum. Ankara’da 2011’de Voleybol Yıldız Erkekler Avrupa Şampiyonası’nı takip etmek için mail attım, aradım. Bu konuda ısrarıma o zaman Voleybol Federasyonu’ndaki basın sorumlusu Hasan Kulaç olumlu yanıt verdi ve maçlara akreditasyonumu yaptı. Benim ilgimi gören Hasan ağabeyle diyaloğumuz hiç kopmadı. Usta çırak ilişkimiz de böyle başladı. Aynı yıl Türkiye Yıldız Kızlar Avrupa Şampiyonası’nda gönüllü olarak fotoğraf çektim. Yaptığım her işi Hasan ağabeye gösteriyor, onun yönlendirmeleriyle kendimi geliştirmeye çabalıyordum. 2012’de Türkiye, Genç Kızlar Dünya Şampiyonası’na ev sahipliği yaptı. Organizasyon 2 ayrı salonda Ankara’da düzenleniyordu, ben Ankara Spor Salonu’nda fotoğraflar çektim. Bu benim için mihenk taşı bir başlangıç oldu. Sonrasında 2013 Başkent Üniversitesi Fotoğraf Bölümü’nü kazandım ve okulu da üçüncülükle bitirdim.
FIVB TÜRKİYE RESMİ FOTO MUHABİRİ
Üniversite okuduğum dönemde de fotoğraflar çekiyordum sürekli, özellikle de voleybol. 2017’ye kadar Türkiye Voleybol Federasyonu’nda serbest (freelance) fotoğrafçı olarak görev yaptım. 2017’de ise Mehmet Akif Üstündağ başkan seçilince federasyonun resmi fotoğrafçısı olarak göreve başladım. Türkiye’nin yanı sıra kamplar ve maçlar için A milli takımlarımızla İsrail, Macaristan, Beyaz Rusya, Almanya ve Avusturya gibi ülkelerde de görev yaptım. Uluslararası organizasyonları Uluslararası Voleybol Federasyonu’nun adına da fotoğraflıyoruz. 2018’de Avrupa Voleybol Konfederasyonu (CEV) tarafından fotoğraf editör üyeliğine yükseltildim, 2019’dan bu yana ise Uluslararası Voleybol Federasyonu (FIVB) Türkiye resmi foto muhabiri olarak görev almaya başladım. Uluslararası organizasyonlarda çektiğiniz fotoğraflar bir süzgeçten geçerek, editör onayı ile dünyaya servis ediliyor. Bu yetkilendirmelerle uluslararası organizasyonlarda editör onayı olmadan ben fotoğraf yayınlayabiliyorum, bu Türkiye adına çok önemli bir kazanım.
HIZLI KARAR VERMENİZ GEREKİYOR
Voleybol maçını fotoğraflamak kolay değil. Her spor dalındaki gibi hızlı karar vermeniz gerekiyor. Fotoğraflara yansıyan sert smaçları fotoğraflamak hiç kolay değil. Her maç aynı tempoda aynı özellikle de olmuyor. Bir maç 5 sete gidiyorsa son setlerde detaylara odaklanabiliyoruz. Ama hızlı ve kısa süren setlerde daha hızlı olmamız gerekiyor. Uluslararası maçlarda milli takımdaki oyuncularını ligde de takip etmenin avantajlarını çok yaşıyorum. Oyuncunun ne yapacağını nereye vuracağını sezebiliyorum. Plaj voleybolunda kuma odaklanıyorsam, kar voleybolunda kara odaklanıyorum. Her maçta senaryo üzerine hareket ediyoruz. Takımların salona gelişleri, soyunma odası hazırlıkları, ısınmaları, maçlar, bunların kriterleri var. Maçtan 20 dakika önce takımın hazırlıklarının servis edilmesi gerekiyor. Maçta belli periyotlarla fotoğraf altları hazır şekilde yayınlanması, bir takımın 5 hücum fotoğrafı varsa diğerinin de 5 hücum fotoğrafı olmalı mesela. İlk set bitmeden mutlaka fotoğraf yayınlamalıyız.”
İŞTE O FOTOĞRAFIN HİKÂYESİ
Mert Bülent Uçma, sosyal medyada çok konuşulan kaptan Eda Erdem’in fotoğrafının hikâyesini anlatırken Türkiye’nin ev sahipliğinde yapılan 2019 Kadınlar Avrupa Şampiyonası’nın başarısını “Sportif ve idari yönlerden aylarca süren bir emek vardı. Meslek hayatım boyunca görev yaptığım en özel organizasyondu” sözleriyle aktardı. Uçma, fotoğrafı şöyle anlattı; “Hırvatistan maçında kaptanımızın sevinç anında deklanşöre bastım. O kare servisi yayınlar yayınlamaz, Hırvatistan maçıyla başlayıp turnuva bitene kadar sosyal medyada kullanıcılar tarafından paylaşıldı. Tokyo Olimpiyat Oyunları’nda ise Çin’i mağlup etmemizin ardından fotoğraf yeniden dolaşıma girdi. Milyonlarca kişi paylaştı. Spor severler, sanatçılar, sporcular, kamu kurum ve kuruluşları, STK’lar. Bunu yaşamak benim için büyük bir gurur oldu. Pozitif enerji sayesinde akıllarda unutulmayacak bir an bırakan Milli Takım Kaptanı’mız Eda Erdem Dündar, fotoğrafın kendisine sorulması üzerine şunları söylemişti: ‘Hırvatistan maçında saha değişimi öncesinde o çok sevdiğim tek ayak hücumumla aldığım sayı sonrası arkadaşıma, ‘işte bu’ dercesine yaptığım o anlık hareketi Mert yakalamış!’”
MERT BÜLENT UÇMA KİMDİR?
1993’te Ankara’da doğan Mert Bülent Uçma, 2015’te Başkent Üniversitesi Fotoğrafçılık Bölümü’nden derece ile mezun oldu. 2011’de mesleğe alaylı olarak dönemin Türkiye Voleybol Federasyonu’nda gönüllü olarak başladı. 10 yıldır Voleybol Federasyonu altında erkek ve kadın milli takımların yanı sıra plaj voleybolu ile kar voleybolu organizasyonlarında görevini sürdürüyor. Avrupa Voleybol Konfederasyonu (CEV) tarafından 2018’de fotoğrafçı üyeliği editör üyeliğine yükseltilerek Türkiye’den servis ettiği uluslararası karşılaşmaların fotoğraflarını doğrudan yayına almaya yetkili yapıldı. 2019’dan itibaren Uluslararası Voleybol Federasyonu (FIVB) tarafından Türkiye resmi foto muhabiri olarak görev almaya başladı. Atatürk Üniversitesi Acil Durum ve Afet Yönetimi Bölümü’nde öğrenim hayatını sürdürürken, özel bir dernekte Arama ve Kurtarma Gönüllüsü olarak görev yapıyor.